"Mong con đôi lần vấp ngã để trải nghiệm, thấy mình lớn khôn". Lắm lúc tôi muốn dùng câu nói ẩn ý đầy ước mong lạ lùng ấy để khuyên nhủ và động viên cô học trò bé nhỏ của mình cứ băng băng tiến về phía thành công rực rỡ.

Con là cô bé nữ sinh lớp 8 giỏi toàn diện mà tôi cùng bao đồng nghiệp phải gật gù công nhận lẫn yêu mến, tự hào. Điểm tổng kết các môn văn hóa của con luôn cao nhất trường. Thành tích hoạt động văn nghệ, thể thao với nhiều tấm huy chương về bơi lội, cầu lông, cờ vua suốt bao năm học thắm tô thêm tài năng của con.

Những buổi họp phụ huynh, bố mẹ con cực kỳ tự hào về con gái mình và nụ cười rạng ngời những kỳ vọng lớn lao. Bố mẹ bạn bè nhìn con với ánh mắt ngưỡng mộ, xem con là tấm gương sáng để các bạn noi theo. Còn giáo viên chúng tôi vừa vui vừa nhen nhóm nỗi lo về "cái gông" thành tích quàng vào vai con trẻ: luôn phải xuất sắc, luôn phải dẫn đầu trong mọi hoạt động.

Con chưa một lần vấp ngã nên chưa hề thấy đau. Con chưa một lần thất bại nên chẳng hề biết mùi vị của kẻ thua cuộc. Con cũng chưa một lần thua trong cuộc đấu nào nên không hề nhận ra rằng có lúc cần phải đi chậm lại một tí, bước trễ nhịp một chút, lùi lại một vài đoạn đường. Thế rồi…

Huy chương vàng giải cờ vua cấp thị xã đưa con đến với giải đấu cấp tỉnh quy mô lớn hơn, quy tụ nhiều tay cờ xuất sắc hơn. Con đánh trượt một nước cờ, thua một bàn đấu trí. Một nước cờ thua ngờ đâu là một cú sốc tâm lý khiến con quay cuồng với nỗi lo thua cuộc. Con khóc nức nở. Những ván cờ nối tiếp trượt dài, không phải vì con kém cỏi mà vì áp lực về tấm huy chương đè nặng khiến con thiếu sự tỉnh táo để cẩn trọng trong từng nước cờ.

Sau đợt ấy, con khóc sưng mắt, buồn khoảng một tuần mới nguôi ngoai đôi phần. Lần đầu tiên nếm mùi thất bại sẽ chẳng dễ dàng gì. Thế nhưng, lần đó sẽ giúp con lớn khôn, trưởng thành và chín chắn lên. Mọi cuộc đua thành tích chỉ là cuộc chơi để cọ xát, thử thách bản thân. Nếu chẳng may làm chưa tốt, thi chưa giỏi cũng chẳng phải là điều gì kinh khủng. 

Cuộc đời vẫn luôn đặt ra cho chúng ta vô số ngã rẽ để lựa chọn. Cuộc sống vẫn luôn thử thách chúng ta bằng vô vàn khó khăn, trở ngại. Con đường tiến về đích không phải lúc nào cũng trải thảm hoa hồng để ta bước nhẹ tênh. Sẽ có lúc bước chân ta chậm lại, thỉnh thoảng phải đổi hướng đôi ba lần mới tiến về đích. Quan trọng là con vẫn nuôi dưỡng đủ đầy ý chí, nỗ lực để theo đuổi đến cùng những ước mơ lớn của cuộc đời.

Vậy nên, trong bất kỳ cuộc đua nào, cuộc đời cho phép chúng ta quyền thua cuộc. Thua cuộc nhưng không được phép gục ngã, thất bại nhưng không đồng nghĩa với tuyệt vọng.