Tăng thuế đối với thuốc lá là chủ trương được ủng hộ rộng rãi nhưng cần phải tính toán hợp lý để hài hòa giữa mục tiêu thúc đẩy sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội và hạn chế tiêu dùng , đồng thời đảm bảo Nhà nước không thất thu thuế

Theo các chuyên gia, các quy định về thuế cần có lộ trình áp dụng phù hợp để các chủ thể liên quan, bao gồm doanh nghiệp kinh doanh hợp pháp, chuỗi cung ứng, người nông dân vùng trồng… có sự chuẩn bị, đặc biệt tránh tăng thuế sốc sẽ làm ảnh hưởng đến sinh kế của người nông dân ở những vùng núi nơi đang chủ yếu trồng cây thuốc lá và hầu như khó có khả năng chuyển đổi cây trồng.

Lựa chọn cây trồng có giá trị kinh tế cao

Tại Việt Nam, cây thuốc lá thường được trồng nhiều ở một số vùng như Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Gia Lai, Đắk Lắk, Đồng Nai, Tây Ninh… với tổng diện tích 12.000 hecta. Cây thuốc lá được đánh giá là một trong những cây công nghiệp mang lại giá trị kinh tế cao, giúp người dân vùng núi vươn lên thoát nghèo, tận dụng được tối đa lao động dôi dư ở những vùng khó khăn.

 Nghĩ đến sinh kế của nông dân trồng thuốc lá khi hoàn thiện chính sách tăng thuế 第1张

Các doanh nghiệp thu mua lá với giá cả rất ổn định trong các năm vừa qua giúp thu nhập của các hộ nông dân vùng núi được cải thiện.

Riêng tại tỉnh Gia Lai, niên vụ 2023-2024 trên địa bàn tỉnh gieo trồng được 4.934 hecta cây thuốc lá với năng suất bình quân đạt 3,19 tấn/hecta, sản lượng thuốc lá nguyên liệu dự kiến đạt gần 15.760 tấn.

Cây thuốc lá mang lại hiệu quả kinh tế cao cho Gia Lai, được các nhà đầu tư thu mua giá cả rất ổn định trong các năm vừa qua. Như trong niên vụ 2023-2024, giá thu mua dự kiến từ 63.000 đồng đến 72.000 đồng/kg. Điều này góp phần lớn vào việc cải thiện sinh kế, nâng cao đời sống của 2.026 hộ nông dân tại các vùng trồng cây thuốc lá ở Gia Lai.

Còn tại huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, cây thuốc lá được chứng minh có khả năng sinh trưởng phát triển tốt, năng suất cao, chất lượng ổn định, chống chịu sâu bệnh tốt và phù hợp với trình độ canh tác của người dân địa phương, tạo việc làm ổn định, tăng thêm thu nhập cho người lao động nông thôn.

Chia sẻ tại Hội thảo “Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với sản phẩm thuốc lá” vừa diễn ra tại Hà Nội, ông Vi Nông Trường - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, cho biết, tổng diện tích gieo trồng cây thuốc lá năm 2023 tại địa phương này đạt 920 ha, sản lượng đạt khoảng 2.018 tấn, doanh thu đạt trên 111,8 tỷ đồng (giá trị đạt 121,5 triệu đồng/ha). Còn trong năm 2024, tổng diện tích gieo trồng cây thuốc lá tăng nhẹ đạt 948 ha, sản lượng ước đạt 2.158 tấn, doanh thu ước đạt trên 114,3 tỷ đồng (giá trị ước đạt 120,5 triệu đồng/ha).

 Nghĩ đến sinh kế của nông dân trồng thuốc lá khi hoàn thiện chính sách tăng thuế 第2张

Ông Vi Nông Trường, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn bày tỏ mong muốn chính sách tăng thuế hài hòa và bảo vệ quyền lợi cho nông dân, người lao động.

Cây thuốc lá mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân Chi Lăng, được các nhà đầu tư thu mua giá cả rất ổn định trong các năm vừa qua; như trong niên vụ 2023-2024, giá thu mua từ 50.000 đồng đến 60.000 đồng/kg.

Ngoài ra, nhiều người dân khác tại địa phương cũng có thêm công ăn việc làm khi tham gia các công đoạn phân loại và ép kiện cũng như các nguồn thu nhập phụ trợ kèm theo.

“Chúng tôi cũng đã làm việc với Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá của Bộ Y tế để tìm giải pháp thay thế cây thuốc lá bằng các cây trồng khác nhưng qua khảo nghiệm người dân đều lựa chọn cây thuốc lá vì tính hiệu quả của nó”, ông Vi Nông Trường chia sẻ.

Theo thống kê về thu nhập của các hộ nông dân trên toàn quốc, thu nhập bình quân một tháng của một hộ nông dân riêng nhờ vào việc trồng thuốc lá là hơn 14 triệu đồng, trong khi đó tổng thu nhập bình quân một tháng của một hộ nông dân ở mức khoảng 22 triệu đồng. Đồng nghĩa, tỷ lệ thu nhập nhờ vào việc trồng thuốc lá chiếm đến 64% thu nhập của một hộ nông dân.

Hạn chế sự xáo trộn đến người lao động

Tại dự án Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Bộ Tài chính đề xuất áp dụng thuế hỗn hợp, gồm thuế tương đối - hay còn gọi là thuế theo tỉ lệ phần trăm - sẽ giữ nguyên ở mức 75%, và bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình tăng từng năm từ năm 2026 đến năm 2030.

Với mức thuế tuyệt đối, Bộ đề xuất hai phương án. Phương án 1 sẽ tăng 2.000 đồng/bao ở năm đầu tiên và đạt mức tăng 10.000 đồng vào năm 2030. Phương án 2 áp dụng mức tăng 5.000 đồng/bao ngay từ năm 2026 và tăng tịnh tiến 1.000 đồng/bao trong 5 năm kế tiếp để đạt mức 10.000 đồng/bao năm 2030.

Cũng tại Hội thảo “Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với sản phẩm thuốc lá”, Ông Nguyễn Chí Nhân, Tổng thư ký Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam (VTA) đề xuất áp dụng mức thuế tuyệt đối là 1.000 đồng/bao 20 điếu vào năm 2026 và tăng 500 đồng/năm hoặc 1.000 đồng/bao mỗi 2 năm vào những năm tiếp theo và đến năm 2030 đạt mức tăng 3.000 đồng/bao.

Phương án đề xuất này được đánh giá sẽ tạo ra mức tăng thuế hợp lý, hỗ trợ doanh nghiệp thuốc lá hợp pháp có thời gian thích nghi và ổn định sản xuất, từ đó giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực việc làm của người lao động, đảm bảo an sinh xã hội. Đồng thời, phương án này cũng giúp hạn chế tốc độ tăng trưởng của thuốc lá lậu, đảm bảo mục tiêu tăng trưởng ngân sách bền vững trong dài hạn với mức thu ngân sách ước tính đạt khoảng 29,5-30 nghìn tỷ vào năm 2030, tăng trưởng 7%-9%/năm. Bên cạnh đó, đến năm 2030 sản lượng thuốc lá nội địa hợp pháp dự kiến sẽ giảm gần 1 tỷ bao, và ước tính tỷ lệ hút thuốc sẽ còn 37,4%.

Điều này sẽ hỗ trợ tốt hơn các mục tiêu về hạn chế tiêu dùng, hạn chế sự gia tăng đột biến của thuốc lá lậu, bảo vệ và hỗ trợ ngành thuốc lá nội địa chuyển đổi sang cơ cấu sản phẩm có giá bán cao hơn, giảm thiểu các tác động tiêu cực tới doanh nghiệp hợp pháp, hạn chế ảnh hưởng đến người lao động trong ngành và vấn đề an sinh xã hội, đồng thời giúp đảm bảo sự ổn định trong thu ngân sách Nhà nước trong lâu dài.

P.V Xem nhiều

Kinh tế

Thống nhất nghỉ Tết 9 ngày, vì sao nhiều nơi kéo dài 11 hôm?

Kinh tế

Giá vàng nhẫn mỗi ngày một kỷ lục mới

Kinh tế

Rao bán tòa nhà Landmark 72 cao 'chọc trời' Hà Nội

Kinh tế

Vụ việc nào bị kiểm toán chuyển sang cơ quan cảnh sát điều tra?

Xã hội

Cận cảnh Phân khu Đổi mới sáng tạo rộng hơn 3.770 ha của Đà Nẵng
MỚI - NÓNG  Nghĩ đến sinh kế của nông dân trồng thuốc lá khi hoàn thiện chính sách tăng thuế 第3张
Xe khách tông xe container trên cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết, 1 người chết, 12 người bị thương
Xã hội TPO - Sáng nay, chiếc xe khách Thuận Thảo chạy trên cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết theo hướng từ Bắc vào Nam, khi đến Km227+800 đoạn qua xã Hàm Thạnh, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận đã tông vào đuôi xe container khiến 1 người chết, 12 người bị thương.  Nghĩ đến sinh kế của nông dân trồng thuốc lá khi hoàn thiện chính sách tăng thuế 第4张
Sạt lở tại đê tả sông Hồng, hàng trăm mét vuông đất làng gốm cổ ở Hà Nội bị cuốn trôi
Nhịp sống Thủ đô TPO - Do ảnh hưởng từ cơn bão số 3, nước lũ lên, tình trạng mưa nhiều kéo dài, trong một tháng qua xảy ra nhiều vụ sạt lở liên tiếp tại làng gốm cổ xã Kim Lan (huyện Gia Lâm, Hà Nội) cuốn trôi hàng trăm mét vuông đất.  Nghĩ đến sinh kế của nông dân trồng thuốc lá khi hoàn thiện chính sách tăng thuế 第5张
Nữ chuyên viên có quan hệ 'khủng' trong vụ Việt Á bị đề nghị truy tố trong vụ án thứ hai
Pháp luật TPO - Nguyễn Thị Thanh Thủy, cựu Trưởng ban Kế hoạch Marketing, NXB Giáo dục, đã nhận án 30 tháng tù trong vụ Việt Á và giờ đây tiếp tục bị đề nghị truy tố do vi phạm quy định đấu thầu. Bà Thủy từng giúp Cty Việt Á nhiều việc 'khó'; thậm chí tác động ông Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế tới dự sự kiện do nữ chuyên viên này 'set up'.