'Cắm đầu' học giỏi Toán, Lý, Hóa nhưng không biết để làm gì

'Học sinh Việt giải Toán rất giỏi, cuối cùng vẫn phải đi làm thuê cho mấy anh Tây học dốt nhưng hơn hẳn về tư duy'.

"Chúng ta loay hoay trong cải cách giáo dục suốt bao năm nay nhưng vẫn chưa đạt được hiệu quả đáng kể. Vấn đề lớn nhất của giáo dục Việt Nam vẫn là thiết kế chương trình đào tạo ra sao để các học sinh không bắt hụt tương lai? Tuy nhiên, dường như đến nay nhiệm vụ đó vẫn chưa có ai đủ năng lực giải quyết được.

Bao năm qua, học sinh Việt vẫn cứ 'cắm đầu' học theo kiểu cũ: học chăm, học giỏi Toán, Lý, Hóa, Sinh, Văn, Ngoại Ngữ cho nó chắc; học tủ, luyện giải đề thật nhiều cho thành thạo để chắc suất đại học cái đã... chứ cũng chẳng biết sau này dùng những kiến thức đó để làm gì? Dần dần, các em cứ như những cái máy giải bài, thiếu tư duy.

Có rất nhiều phương pháp rèn luyện tư duy, nhưng ở Việt Nam đến nay vẫn không có môn học chuyên về mảng này. Thế nên, các thế hệ học sinh Việt vẫn chỉ tự bập bõm tư duy qua những kinh nghiệm rời rạc, thiếu hệ thống. Vậy nên, phần lớn học sinh của ta bị đánh giá thiếu năng lực tư duy, dẫn tới thiếu khả năng ứng biến, thiếu óc sáng tạo, không có năng lực vạch ra hướng phát triển mới, trào lưu mới.

Để rồi cuối cùng, chúng ta vẫn rơi vào thế phải đi làm thuê cho mấy anh Tây, dù thực tế có thể họ dốt Toán, Lý, Hóa... hơn nhiều so với người Việt. Thứ lớn nhất mà họ hơn ta chính là tư duy".

Đó là chia sẻ của độc giả Phil Tran về câu chuyện chất lượng giáo dục Việt Nam. Thực tế ở ta, rất nhiều người đánh giá cao giáo dục phương Tây hiện đại và tiên tiến. Vấn đề đặt ra là tại sao học sinh Việt đạt nhiều giải thưởng quốc tế, chương trình học cũng nặng hơn nước ngoài, nhưng sau khi ra trường vẫn bị đánh giá thấp trên thị trường lao động?

>> Bài toán tiểu học ở Việt Nam làm khó học sinh cấp hai Australia

Nói về chuyện dạy và học ở Việt Nam, bạn đọc Mr Kim nhận định: "Có một đặc điểm của học sinh Việt Nam là thường 'luyện gà nòi' các môn Toán, Lý, Hóa, cốt để đi thi lấy điểm cao, nhất là các kỳ thi quốc tế. Khi vào Đại học, học ở môi trường quốc tế, vào chuyên môn ứng dụng thì học sinh Việt đuối dần, thua ở nền tảng.

Vì vậy, tôi cho rằng, chương trình đào tạo nên tập trung vào thực tiễn, ứng dụng hơn là học kiểu 'bác học', dàn trải. Chương trình giáo dục nên phân cấp, phân ban ngay từ cấp hai, nhằm mục đích phân loại học sinh: một phần chuyển sang học nghề ngay sau cấp hai để bổ sung lực lượng lao động có tay nghề cho xã hội; phần còn lại có học lực tốt thì mới vào đại học".

"Tôi thắc mắc không hiểu sao chúng ta cho ra rất nhiều học sinh giỏi, học sinh xuất sắc, nhưng kỹ năng sống thì gần như bằng 0? Giáo dục của ta quá nặng tranh đua thành tích, hoàn toàn mất cân đối. Các học sinh giờ đây có thể phản biện, nhưng tôi thấy các cháu vẫn chỉ copy y nguyên phản biện của người khác, chỉ giỏi nói mà không giỏi làm. Giáo dục mà quá trọng chữ nghĩa, không trọng nghề, học không đi đôi với hành thì khó lòng đảm bảo chất lượng", độc giả Hoang nói thêm.

Đồng quan điểm, bạn đọc Trưởng ban kết lại: "Là một người đã đi học ở cả Việt Nam và Australia, tôi thấy rằng, không có giáo dục nước nào hơn toàn diện. Mỗi nước đều có điểm mạnh, điểm yếu riêng. Nhưng cái hơn của giáo dục Australia là học sinh của họ áp dụng được kiến thức lớp 11, 12 lên đại học và ứng dụng được kiến thức đại học vào công việc thực tế. Giáo dục Việt Nam có phải thay đổi không? Tất nhiên là có, nhưng thay đổi thế nào thì cần phải cẩn trọng chứ không phải cứ bê nguyên chương trình giáo dục của người ta về là được".

Lê Phạm tổng hợp