Ông Ismail Haniyeh (Ảnh: Reuters).

Ismail Haniyeh, thủ lĩnh chính trị của Hamas, đã bị ám sát tại Tehran, nhóm vũ trang của người Palestine cho biết trong một tuyên bố vào sáng 31/7.

Tuyên bố của Hamas cho biết, ông Haniyeh "người đã thiệt mạng trong một cuộc đột kích của người theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái vào nơi ở của ông ở Tehran, sau khi tham gia lễ nhậm chức của tân tổng thống Iran". Thông báo không trực tiếp cáo buộc Israel có liên quan, nhưng cách dùng từ dường như ám chỉ tới phía Tel Aviv.

Iran xác nhận thông tin ông Haniyeh thiệt mạng cùng với một vệ sĩ, trong khi Israel chưa bình luận về vụ việc.

Câu hỏi được đặt ra là liệu cái chết của ông Haniyeh sẽ ảnh hưởng ra sao tới nhóm Hamas và viễn cảnh chiến sự vẫn đang diễn ra khốc liệt ở Gaza giữa Hamas và Israel.

Theo Guardian, cái chết của ông Haniyeh gây ra tổn hại cho Hamas, nhưng ông không tham gia trực tiếp vào các hoạt động quân sự trên bộ ở Gaza.

Ngoài ra, trong quá khứ, Hamas từng đối mặt với các vụ ám sát lãnh đạo nhưng nhóm này vẫn tồn tại và phát triển mạng lưới cũng như năng lực quân sự.

Vào năm 2004, thủ lĩnh Hamas khi đó là Ahmed Yassin và người đồng sáng lập Abdel Aziz al-Rantisi đều đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh với Israel ở Gaza. 

Hồi tháng 6, người phát ngôn quân đội Israel, Chuẩn đô đốc Daniel Hagari, từng cảnh báo rằng Tel Aviv không thể loại bỏ Hamas, dù tuyên bố này đã bị phía văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bác bỏ.

"Nói rằng chúng ta sẽ khiến Hamas biến mất là ném cát vào mắt mọi người. Nếu chúng tôi không đưa ra giải pháp thay thế thì cuối cùng Hamas vẫn còn đó. Hamas là một hệ tư tưởng, chúng ta không thể xóa sổ một hệ tư tưởng", Chuẩn đô đốc Daniel Hagari nói với kênh Channel 13 của Israel.

Mặt khác, CNN nhận định, cái chết của ông Haniyeh có thể ảnh hưởng trực tiếp tới tiến trình hòa bình ở Gaza giữa Israel và Hamas.

Nhà phân tích về chính trị và chính sách đối ngoại Barak Ravid cho hay, ông Haniyah không có vai trò quan trọng về mặt quân sự, nhưng ông chịu trách nhiệm về quan hệ quốc tế của nhóm. Ông cũng là người đối thoại chính với các bên trung gian như Ai Cập và Qatar về thỏa thuận ngừng bắn và giải cứu con tin với Israel ở Gaza.

"Vụ ám sát ông ấy sẽ có ảnh hưởng đáng kể đến các cuộc đàm phán đó", ông nói.

Điều đó có nghĩa là triển vọng Israel và Hamas có thể sớm tiến tới một thỏa thuận hòa bình có thể ngày càng xa vời hơn.

Reuters nhận định, ông Haniyeh là một người có phát ngôn khá mạnh mẽ, tuy nhiên nhiều nhà ngoại giao nước ngoài coi ông là người có quan điểm ôn hòa hơn so với các lãnh đạo có quan điểm cứng rắn khác của Hamas.

Adeeb Ziadeh, một chuyên gia về các vấn đề Palestine tại Đại học Qatar, từng nhận định ông Haniyeh có mối quan hệ chặt chẽ với nhiều nhân vật cứng rắn hơn trong Hamas và phe quân sự.

"Ông ấy là đại diện cho mặt trận chính trị và ngoại giao của Hamas", ông Ziadeh cho biết.

Hamas đã tuyên bố sẽ không bỏ qua vụ ám sát của lãnh đạo chính trị và mặc dù Israel chưa nhận trách nhiệm về vụ việc, Tel Aviv dường như đang bị đưa vào tầm ngắm nghi ngờ. Hamas tuyên bố sẵn sàng chấp nhận trả nhiều cái giá để trả đũa sau cái chết của ông Haniyah.

Với việc, Hamas đang có nhiều gương mặt có quan điểm cứng rắn trong hàng ngũ, diễn biến này có thể sẽ khiến cho cuộc chiến ở Gaza trở nên khó lường trong thời gian tới.