Con trai Xuân Quỳnh: 'Đời tôi đẹp vì có mẹ, bố, dượng Vũ và các em'

Nhà thơ Xuân Quỳnh, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ cùng các con. Ảnh: Gia đình cung cấp.

Những người đàn ông cùng họ Lưu

- Được biết trong cuốn sách này, ông dành một phần riêng để viết về bố mình - nghệ sĩ vĩ cầm Lưu Tuấn. Từ góc độ một người con nay nhìn lại, ông nghĩ sao về tình cảm của bố mẹ dành cho mình?

- Mẹ tôi đồng điệu với tôi hơn về quan điểm sống và tình cảm. Bà dạy tôi về giá trị làm người, về khát khao, hoài bão và định hướng cuộc sống. Mẹ tôi rất hiểu tôi, vì vậy tôi hay tâm sự với mẹ về nhiều điều như với một người bạn thân. Ở bên mẹ tôi thấy rất thoải mái và bình an.

Bố tôi lại lo lắng nhiều về những vấn đề cụ thể trong cuộc sống, chuyện ăn uống, quần áo… ít người bố lại nào chăm con được như bố tôi. Ông sống đời thầm lặng, nhiều hy sinh nhưng không bao giờ kêu than. Chính vì vậy mà tôi càng thương bố. Tôi mong muốn hoàn thành cuốn sách này trước khi ông mất, nhưng tiếc rằng vẫn không kịp. Ông đã ra đi vào đầu năm nay.

- Hai người đàn ông là bố và dượng đã ảnh hưởng đến ông ra sao trong quá trình lớn lên?

- Ở mỗi người tôi đều học được những phẩm chất riêng, nhưng có một điểm chung là lòng yêu thương vô hạn họ dành cho con cái. Bố tôi sống đơn giản, không có tham vọng gì cho bản thân. Ông dành cả đời chăm sóc cho con cho cháu và đó là việc quan trọng nhất với ông trên đời. Tôi học ở ông đức tính kiên nhẫn, giản dị và hy sinh.

Dượng tôi là người có tâm hồn lãng mạn và sâu sắc. Ông là điển hình của một người từng trải và già dặn trước tuổi. Tôi ngưỡng mộ chiều sâu và sự bay bổng trong tâm hồn của ông.

- Được biết ông và Lưu Minh Vũ, người con riêng của dượng Vũ, vẫn còn giữ mối quan hệ thân thiết đến giờ?

- Mối quan hệ của chúng tôi khá đặc biệt. Vì hoàn cảnh, chúng tôi cùng họ Lưu nhưng chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Chúng tôi chia sẻ cùng nhau nhiều kỷ niệm vui thuở nhỏ và cả nỗi đau mất mát người thân. Do đó mà chúng tôi càng hiểu và gần gũi nhau hơn.

Mất mát đã khiến Minh Vũ trở thành một người hoàn toàn khác. Em từ một đứa rất nghịch và hướng ngoại thành người trầm tính. Em còn nhớ rất nhiều chuyện quá khứ. Như chuyện mẹ tôi mất chiếc xe đạp cũ mà tôi có nêu trong sách là tôi nghe em kể lại.

Hiện nay anh em đều đã lớn tuổi, bận rộn và nhiều mối lo nhưng chúng tôi vẫn gặp nhau khi có thời gian, khi thì cà phê, khi thì kéo cả gia đình tới nhà nhau chơi.

Tôi kết lại cuốn sách bằng chuyện Bến tàu của anh em tôi, như một lời đáp lại mong ước khi xưa của mẹ và dượng rằng chúng tôi tuy không máu mủ ruột rà nhưng đã là anh em từ lâu.

Xuân Quỳnh tự cắt tóc, dán dép cho chồng con

- Có một kỷ niệm nho nhỏ nào của gia đình mà ông có thể chia sẻ?

- Như bao gia đình khác, từ thuở ấu thơ đến lúc thành niên, nhà chúng tôi cũng thiếu thốn. Thời ấy cắt tóc tốn tiền nhưng xấu. Kiểu tóc phổ biến thời đó là cạo trắng gáy và hai bên mai chỉ để dài phía trên đỉnh đầu (cười). Dượng, tôi và Minh Vũ và cả Quỳnh Thơ chẳng ai thích kiểu tóc này nên mẹ tôi bèn mua kéo về cắt tóc cho cả nhà theo ý chúng tôi.

Dép nhựa của chúng tôi bị đứt quai thì bà lấy tuốc nơ vít hơ trên bếp dầu để dán lại. Chuyện này chắc thế hệ bây giờ khó mà hình dung được. Những kỷ niệm như thế rất nhiều không kể hết được.

Trong ký ức của tôi và Minh Vũ, cuộc sống ngày ấy khó khăn nhưng vô cùng hạnh phúc. Tới giờ chúng tôi vẫn ước được quay lại những ngày ấy khi chúng tôi còn bố, mẹ và em.

Những đứa trẻ sinh ra và lớn lên trong những gia đình tan vỡ dễ bị mất cân bằng, tổn thương, rồi oán trách bố mẹ. Nhưng điều này không xảy ra với tôi. Lý do là bố, mẹ và dượng tôi đối xử với nhau bằng sự tử tế và trách nhiệm.

Lưu Tuấn Anh, con trai nữ sĩ Xuân Quỳnh

- Từ trải nghiệm lớn lên trong một gia đình đặc biệt như vậy, ông có những đúc rút nào về tình yêu, hôn nhân, gia đình, đặc biệt là gửi gắm đến người trẻ?

- Tôi quan niệm rằng mỗi gia đình đều là bài học về tình yêu và đức hy sinh, dẫu có những bài học không hề dễ chịu. Tôi không cho rằng gia đình mình thì đặc biệt hơn những gia đình khác, có chăng mẹ và dượng tôi là người của công chúng mà thôi. Từ bố tôi, mẹ tôi, dượng tôi, tôi thấy giá trị cốt lõi tạo nên một gia đình thực sự vẫn là tình yêu thương.

Người ta ly hôn do sai lầm trong lựa chọn bạn đời và bố mẹ tôi cũng thế. Những đứa trẻ sinh ra và lớn lên trong những gia đình tan vỡ dễ bị mất cân bằng, tổn thương, rồi oán trách bố mẹ. Nhưng điều này không xảy ra với tôi. Lý do là bố, mẹ và dượng tôi đối xử với nhau bằng sự tử tế và trách nhiệm.

Kể cả chọn được người bạn đời hợp tính với mình thì cũng không có gì đảm bảo hạnh phúc lâu dài cả. Lập gia đình đã hơn 20 năm, tôi hiểu ra rằng chẳng có cặp nào gọi là hoàn hảo sinh ra đã dành cho nhau.

Dẫu tương đồng tới mấy cũng sẽ có khác biệt. Muốn sống với nhau thì cần đủ yêu thương để chấp nhận và dung hòa những khác biệt này. Tôi muốn nói tới tình yêu với lòng bao dung chứ không phải thứ tình yêu say đắm vị kỷ chỉ muốn bên kia làm hài lòng mình. Khi cả hai bên cùng sẵn sàng "cho nhiều hơn nhận" thì gia đình sẽ bền vững thôi.

Theo Tạp chí Tri Thức

'BTV Lưu Minh Vũ thấy bóng dáng mình trong thơ Lưu Quang Vũ, Xuân Quỳnh'BTV Lưu Minh Vũ chia sẻ, bố má mình làm thơ, viết kịch, viết văn để người khác soi vào sống tốt hơn và anh tìm thấy mình trong đó.