"Hà bá" tấn công, hàng trăm hộ dân lo mất nhà

(Dân trí) - Mùa mưa bão đã đến, hàng trăm hộ dân sống ven sông Thu Bồn, đoạn qua thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, luôn thấp thỏm bất an khi sạt lở chưa có dấu hiệu dừng.

Lâu nay người dân có đất sản xuất, nhà cửa, vườn tược trên địa bàn thôn Nhị Dinh 3 (xã Điện Phước, thị xã Điện Bàn, Quảng Nam) lo lắng trước tốc độ sạt lở bờ sông ngày càng nhanh. Đoạn sạt lở dài 1,5km, bờ sông bị xâm thực nặng, đất đai hình thành vách đứng nham nhở, cao 4-5m.

Ông Trương Phú Hòa, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Nhị Dinh 3 cho biết, tình trạng sạt lở đã có từ lâu song 2 năm trở lại đây tốc độ sạt lở nhanh, làm thay đổi hình thái nhiều đoạn sông.

Sạt lở bờ sông Thu Bồn, người dân "đứng ngồi không yên" (Video: Ngô Linh).

Theo ông Hòa, thôn Nhị Dinh 3 có khoảng 240 hộ dân với 1.200 nhân khẩu sống trong khu dân cư Bình Trị, đang có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp của sạt lở. Vị trí sạt lở cách khu dân cư gần nhất khoảng 100m.

"Chỉ trong vòng 5 năm, có đoạn sạt lở vào tới 50-70m đất; trung bình mỗi năm, bờ sông xâm thực, sạt lở 5-10m đất của làng. Đặc biệt, vào mùa mưa lũ, tốc độ xói lở diễn ra rất nhanh. Không ít hộ gia đình đã phải khăn gói rời đi nơi khác sinh sống", ông Hòa nói.

Ông Hồ Quang Độ (62 tuổi, khu dân cư Bình Trị, thôn Nhị Dinh 3) cho hay, cách đây gần 10 năm, khu đất canh tác ven sông của gia đình ông rộng 1.200m²; nhưng sạt lở đã kéo tuột xuống sông gần 1.000m², số đất còn bỏ hoang suốt 2 năm qua.

Sạt lở kéo dài hơn 1,5km, ăn sâu vào đất liền gần 100m (Ảnh: Ba Thanh).

"Dân ở đây rất sợ sạt lở sẽ ăn sâu vào khu dân cư. Mong các cấp chính quyền sớm vào cuộc để dân chúng tôi không còn sống trong bất an nữa", ông Độ chia sẻ.

Tháng 5, UBND thị xã Điện Bàn có tờ trình gửi UBND tỉnh Quảng Nam đề xuất các giải pháp khắc phục tình trạng sạt lở bờ sông Thu Bồn, đoạn qua thôn Nhị Dinh 3.

Theo UBND thị xã Điện Bàn, có nhiều nguyên nhân dẫn đến sạt lở và bồi lắng, trong đó chủ yếu là tình hình thời tiết diễn biến ngày càng phức tạp, mưa lũ với cường độ lớn và thời gian kéo dài, khiến dòng chảy trên sông thay đổi bất thường.

Địa phương đã cắm biển cảnh báo (Ảnh Ngô Linh).

Đặc biệt, giai đoạn gần cuối năm 2023 trở lại đây, tốc độ sạt lở ngày càng nhanh. Trung bình hàng năm có khoảng 2-3ha đất sản xuất và đất vườn dọc hai bờ sông Thu Bồn bị dòng lũ cuốn trôi. Dự báo khoảng 40ha đất nông nghiệp đang có nguy cơ không thể sản xuất (do sạt lở và bồi lấp)…

Qua khảo sát, phân tích, UBND thị xã Điện Bàn nhận thấy giải pháp chung cần làm là nạo vét chỉnh dòng chảy, xây dựng công trình kè bảo vệ, trồng cây dọc 2 bờ sông nhằm ổn định đường bờ, giảm vận tốc dòng chảy tác động vào khu dân cư…

Mới đây, ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã có công văn giao thị xã Điện Bàn tổ chức xử lý trước mắt tình trạng sạt lở bờ sông như thông báo, cắm biển cảnh báo khu vực sạt lở, theo dõi diễn biến và chỉ đạo xử lý bước đầu để hạn chế sạt lở…

Đất sản xuất của người dân bị "hà bá" nuốt chửng (Ảnh: Ngô Linh).

Kinh phí dự kiến cho phương án xây dựng kè, kết hợp nạo vét chỉnh dòng chảy gần 30 tỷ đồng; xây dựng kè, không nạo vét chỉnh dòng 20 tỷ đồng và nạo vét tận thu vật liệu xây dựng thông thường là 15,6 tỷ đồng.

UBND tỉnh Quảng Nam cũng giao các sở, ngành, đơn vị liên quan rà soát, hướng dẫn UBND thị xã Điện Bàn triển khai dự án nạo vét chỉnh dòng chảy đoạn bãi bồi thuộc xã Điện Trung theo đúng quy định pháp luật…

Về đề nghị đầu tư dự án kè chống sạt lở, trước mắt, UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị, địa phương liên quan rà soát, tham mưu UBND tỉnh để làm văn bản đề nghị các bộ, ngành trung ương hỗ trợ kinh phí từ nguồn ngân sách trung ương nhằm thực hiện dự án.